Türkiye Türkçesi Ağızları üzerine yapılan çalışmaların kökeni 1867’deki Maksimov’un çalışmalarına dayanır. Literatürde yabancı araştırmacılar dönemi diye geçen bu dönem, 1940’lı yıllara kadar sürmüştür. Bu dönemde yapılan çalışmalar birçok yönden eksik olsalar da, Türkiye Türkçesi ağızları üzerine yapılan ilk çalışmalar olmaları sebebiyle büyük önem arz etmektedirler. 1940 yılından sonra yerli araştırmacılar tarafından ağız çalışmalarına öncelik verilmiştir. İlk derli toplu çalışmalar da bu dönemle birlikte verilmeye başlamıştır. Çalışmaların yapılması kadar, yapılan çalışmaların bir liste halinde bilim âlemine sunulmaları da önemlidir. Bu sebeple bibliyografya çalışmalarına ihtiyaç duyulmaktadır.
İl Genelini Kapsayacak Şekilde Hiç Çalışma Yapılmayan Yerler
- a.) Çanakkale (Marmara Bölgesi)
- b.) Çorum (Karadeniz Bölgesi)
- c.) Düzce (Marmara Bölgesi)
- d.) Hakkâri (Doğu Anadolu Bölgesi)
- e.) İçel (Mersin/ Akdeniz Bölgesi)
- f.) İstanbul (Marmara Bölgesi)
- g.) İzmir (Ege Bölgesi)
- h.) Kocaeli (Marmara Bölgesi)
- i.) Mardin (Doğu Anadolu Bölgesi)
- j.) Samsun (Karadeniz Bölgesi)
- k.) Sinop (Karadeniz Bölgesi)
- l.) Şırnak (Doğu Anadolu Bölgesi)
- m.) Yalova (Marmara Bölgesi)
- Merkez Ağzını Ele Alıp İlçeleri Ele Almadan Çalışma Yapılan Yerler
- a.) Afyonkarahisar (Ege Bölgesi)
- b.) Bingöl (Doğu Anadolu Bölgesi)
- c.) Bolu (Karadeniz Bölgesi)
- d.) Isparta (Akdeniz Bölgesi)
- e.) Kastamonu (Karadeniz Bölgesi)
- f.) Kayseri (İç Anadolu)
- g.) Kırklareli (Marmara bölgesi)
- h.) Kilis (Akdeniz Bölgesi)
- i.) Manisa (Ege Bölgesi)
- j.) Muş (Doğu Anadolu)
- k.) Sivas (İç Anadolu Bölgesi)
- l.) Tekirdağ (Marmara Bölgesi)
- m.) Van (Doğu Anadolu Bölgesi)
- Mezuniyet Tezi Yazıldığı Hâlde, Yayınlanmış Kitap Çalışması Bulunmayan İller
- a.) Ağrı (Doğu Anadolu Bölgesi)
- b.) Aksaray (İç Anadolu Bölgesi)
- c.) Ardahan (Doğu Anadolu Bölgesi)
- d.) Batman (Doğu Anadolu Bölgesi)
- e.) Bayburt(KaradenizBölgesi)
- f.) Bitlis (Doğu Anadolu Bölgesi)
- g.) Bolu (Karadeniz Bölgesi)
- h.) Burdur (Akdeniz Bölgesi)
- i.) Bursa (Marmara Bölgesi)
- j.) Denizli (Ege Bölgesi)
- k.) Kastamonu (Karadeniz Bölgesi)
- l.) Iğdır (Doğu Anadolu Bölgesi)
- m.) Isparta (Akdeniz Bölgesi)
- n.) Kayseri (İç Anadolu Bölgesi)
- o.) Kırıkkale (İç Anadolu Bölgesi)
- p.) Kilis (Akdeniz Bölgesi)
- q.) Konya (İç Anadolu Bölgesi)
- r.) Manisa (Ege Bölgesi)
- s.) Muş (Doğu Anadolu Bölgesi)
- t.) Siirt (Doğu Anadolu Bölgesi)
- u.) Sivas (İç Anadolu Bölgesi)
- v.) Şanlıurfa (Güneydoğu Anadolu Bölgesi)
- w.) Tekirdağ (Marmara Bölgesi)
-
Van (Doğu Anadolu Bölgesi)
Geniş Alan Çalışması Yapılan İller
a.) Sivas (İç Anadolu Bölgesi)
Genel itibariyle ulaştığımız verileri toplayacak olursak, hiçbir şekilde geniş kapsamlı olarak dar alan ağız çalışması yapılmayan iller şunlardır:Ağrı (Doğu Anadolu Bölgesi) Aksaray (İç Anadolu Bölgesi) Ardahan (Doğu Anadolu Bölgesi) Batman (Doğu Anadolu Bölgesi) Bayburt (Karadeniz Bölgesi) Bingöl (Doğu Anadolu Bölgesi) Bitlis (Doğu Anadolu Bölgesi) Bolu (Karadeniz Bölgesi)
Burdur (Akdeniz Bölgesi) Bursa (Marmara Bölgesi) Çanakkale (Marmara Bölgesi) Çorum (Karadeniz Bölgesi) Denizli (Ege Bölgesi)
Düzce (Marmara Bölgesi)
Hakkâri (Doğu Anadolu Bölgesi)
Iğdır (Doğu Anadolu Bölgesi)
Isparta (Akdeniz Bölgesi)
İçel (Mersin/ Akdeniz Bölgesi)
İstanbul (Marmara Bölgesi)
İzmir (Ege Bölgesi)
Kastamonu (Karadeniz Bölgesi) Kayseri (İç Anadolu Bölgesi)
Kırklareli (Marmara Bölgesi)
Kırıkkale (İç Anadolu Bölgesi)
Kilis (Akdeniz Bölgesi)
Kocaeli (Marmara Bölgesi)
Konya (İç Anadolu Bölgesi)
Manisa (Ege Bölgesi)
Mardin (Doğu Anadolu Bölgesi)
Muş (Doğu Anadolu Bölgesi)
Samsun (Karadeniz Bölgesi)
Siirt (Doğu Anadolu Bölgesi)
Sinop (Karadeniz Bölgesi)
Sivas (İç Anadolu Bölgesi)
Şanlıurfa (Güneydoğu Anadolu Bölgesi) Şırnak (Doğu Anadolu Bölgesi) Tekirdağ (Marmara Bölgesi)
Van (Doğu Anadolu Bölgesi)
Yalova (Marmara Bölgesi)Yukarıdaki yazı aynı başlık altında yayınlanan makalenin sonuç bölümünden alınmıştır. Makalenin tamamı için aşağıdaki kaynakçayı inceleyiniz.
Kaynakça: Serdar Bulut
Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/1 Winter 2013, p.1129-1149, ANKARA-TURKEY